تحلیل نمودار مرتبط با نقطه سر به سر

نقطه سر به سر:  این نقطه معرف سطحی از فعالیت (میزان تولید) که در آن میزان کل در آمد با میزان کل هزینه برابر باشد، همانطور که می‌دانیم هزینه کل شامل هزینه‌های متغییر و هزینه‌های ثابت خواهد بود، که

نمودارهای درآمد کل و هزینه متغیر با تعداد تولید رابطه مستقیم دارند و نمودار هزینه ثابت با تعداد تولید بدون رابطه است. بنابراین نمودار های درآمد کل و هزینه متغیر کل و هزینه های ثابت به شکل زیر خواهد بود :

FC : معرف هزینه ثابت؛   VC:معرف هزینه متغییر  TR :  معرف درآمد کل می‌باشد.

همانطور که می‌دانیم نمودار هزینه کل از جمع دو نمودار هزینه ثابت کل و نمودار هزینه متغیر کل بدست می آید که آن را با TC نشان می دهند. بنابراین نموادر TC از FC شروع شده و موازی با VC پیشرفت می کند. مطابق شکل زیر :

نقطه سر به سر در نمودار بالا مکانی است که درآمد کل با هزینه کل مساوی می شود. یعنی محلی که خط درآمد کل: TR و خط هزینه کل : TC را قطع می‌نماید. سطح زیرین نقطه سر به سر منطقه زیان و بالای آن منطقه سود را نشان می دهد.

نتیجه می گیریم که در نقطه سر به سر، حاشیه فروش برابر هزینه ثابت FC است.

حال بررسی می‌نماییم که اگر نقطه ای غیر از Qb را انتخاب نماییم چه اتفاقی رخ خواهد داد.

با در نظر گرفتن نقطه Q2 نمودار درآمد کل TR بالاتر از نمودار هزینه کل TC قرار می گیرد که این تفاوت سود شناسایی می شود. هزینه متغیر کل در این نقطه از تفاوت هزینه کل TC و هزینه ثابت FC حاصل می شود.
و حاشیه فروش نیز از TR - VC حاصل می شود که در نمودار با آبی پررنگ نشان داده شده است.

با توجه به مطالب بالا می توانیم هنگامی که سود حاصل می‌شود رابطه ی زیر را برای محاسبه ی حاشیه فروش استفاده کنیم:

P  +  FC = CM

این بار یک نقطه را در منطقه زیان در نظر می گیریم :

با در نظر داشتن نقطه Q1 خط درآمد TR پایین تر از خط هزینه کل TC قرار می گیرد بنابراین تفاوت این دو خط به عنوان زیان شناسایی می شود. هزینه متغیر کل در این نقطه از تفاوت هزینه کل TC و هزینه ثابت FC حاصل می شود و حاشیه فروش نیز از TR - VC حاصل می شود که در نمودار با قرمز پررنگ نشان داده شده است.

با توجه به مطالب مذکور می توانیم هنگامی که زیان حاصل می‌شود رابطه زیر را برای محاسبه حاشیه فروش استفاده کنیم:

P- FC =CM

اکنون ببینیم در نقطه ی سر به سر رابطه ی بالا به چه شکلی در می آید :

در نمودار بالا دیدیم که در نقطه سر به سر حاشیه فروش برابر با هزینه ثابت شد.پس هنگامی که در نقطه سر به سر هستیم می توانیم رابطه ی زیر را برای محاسبه حاشیه فروش استفاده کنیم.